Mensen deden dat om de boze geesten en demonen te verdrijven. Vooral in de winter wanneer de dagen kort waren. Volgens de overlevering hielden plattelanders 's winters zo de wolven op afstand. Ook om elkaar te waarschuwen werd de midwinterhoorn ingezet. Sinds de komst van het christendom wordt met de midwinterhoorn het Kerstfeest aangekondigd. 

In de negentiende eeuw raakte de traditie in onbruik. Pas in 1953 kwam er een groep Twentenaren bijeen om de oude traditie nieuw leven in te blazen. Geleidelijk groeide het aantal Twentenaren dat zelf midwinterhoorns bouwde en erop leerde blazen. Ook in andere delen van Overijssel wordt de traditie langzamerhand hersteld.